Shenzhen, Çin’de bulunan Old Heaven Bookstore/Eski Cennet Kitabevi, kitap ve plak satıyor. Ayrıca kasetler, plaklar ve diskler de dahil olmak üzere yaklaşık 20 albüm piyasaya süren bir plak şirketi. Pekin’in deneysel rock sahnesinin dinamizmi yeni mekan River Bar’da ve orada toplanan folk müzisyenleri ağında. Mamer, Kazakistan’dan Çin’e taşınmış bir müzisyen. Kendisi gibi Çin’in çevresinden Pekin’e taşınan diğerleriyle bağlantı kuruyor. River Bar’da “halk müziğinin bir miktar ‘yeraltı’ gücü göstermeye başladığını” söylüyor. Ayrıca Mamer’in özgün sanatına özellikle dikkat eden ve takdir eden bir ortam oluyor. “Her zaman bir dombra ve akustik gitar taşıyordum, bu yüzden birkaç müzisyen performansımı beğenip benimle folk enstrümanları çalışmaya başladı.”Mamer’in Pekin yeraltı müzik sahnesiyle örtüşen ama farklı ceplerinden gelen dolaşımı, müziği üzerinde esnek bir etki yarattı. Pekin’e taşındığı sıralarda en iyi bilinen grubu IZ’i kurdu. İsimleri Kazakça’da gölge ve Kazakça söylenen şarkı sözleri müziklerinin yinelenen unsuru. Dombra, Kazak kemanı ve yalın perküsyon ile donatılmış bir folk rock grubu olarak başlayan, ancak daha sonra daha ağır, daha yoğun bir şeye dönüşen IZ’de ortadan kalkar. 2010 ‘da kaydedilen Kelengke adlı geçiş albümünde, Mamer’i gırtlak baritonunda perküsyonu, yoğun şarkı sözleri ile Kazak destanları arasında bir çizgi oluşturulur. 2013’ün Jangqerek’ine gelindiğinde, IZ Kazak geleneğiyle olan bağlantısını neredeyse tamamen keser, Mamer her parçayı bas, gitar ve vokallerde yoğunlaştırır, perküsyonist Zhang Dong hurda metal parçalarına vurur. Mamer, : “IZ Kazak müziğinin özelliklerine sahip, bu yüzden [Kazak] dili akustik olarak vurgulanıyor, ama aslında dinleyicilerin sözleri anlayıp anlamadığı umurumda değil.” Performanslarının çoğu Çin’in en yaygın dili Mandarin’in geçerli olduğu bölgelerde gerçekleşir ve Kazakça olsa olsa ülkenin etnik hinterland’inden yabancı bir dil olarak kabul edilir. Mamer’in sözleri kendi ülkesinde seslendirdiği çoğu kişi için de anlaşılmaz. Kendi Çincesi de sarsak ve sahnede olmadığı zamanlarda bu arada kalmışlıktan olsa çok az konuşan bir adam olduğu söylenir. “Benim işimde sözlerin anlamı sabit değil, dolanıp duruyor. Onları anlamaya çalışırsanız, şarkı sözleridir. Onları anlamaya çalışmazsanız, sadece seslerdir, bir enstrümandır, müziğin bir parçasıdır.”

“Doğaçlama, birbirinin boşluklarını doldurmak, birbirine göz kulak olmak, müzikte uyumu mümkün olduğunca vurgulamak, ‘gürültü”yü ‘müzik’ olarak yeniden organize etmek, bence bu en önemli sorun. Bunlar birbiriyle çelişen iki kelime gibi görünüyor, ama birbirlerine o kadar bağlılar ki birbirlerinin anlamını etkileyip değiştiriyorlar. Gelenek katı bir sanat değildir. İster geleneksel müzik icra edelim ister yeni müzik yaratalım, hepsi bundan yüz yıl sonra geleneksel müziğin bir parçası haline gelecek. En önemli şey belgelemek: müziğin evrimini bir bütün olarak görmemizi ve ayrıca bireysel müzisyenlerin yaratımlarına dikkat etmemizi sağlar — bunların hepsi geleneğin bir parçası.” ✪