Fütürist mutfak

Sizi uyarmıştık; yemek herşeyden önemlidir, Marinetti fütürist bir aşçı olarak, faşist bir "ah"çı olarak da, yakında Futuristika’da olabilir demiştik. Biz, politikacıların tersine, sözümüzü tutarız...

Mart '09

1929'da Torino'da, tarihin ilk ve tek ve son fütürist restoranı Holy Palate'de (Kutsal Damak Tadı) Marinetti, Fütürist yemeklerini arkadaşlarına tattırıyor...

<

p style=”text-align: right;”>”…Şu korkunç kabuk gibi olan bilgelikten çıkalım
ve gururla olgunlaşmış meyveler gibi rüzgarın derin
ve buruk ağzına atalım kendimizi.
Bilinmez’in öğününe verelim kendimizi,
umutsuzluk için değil
ama sadece absürdün derin kuyularını doldurmak için…
F.T. Marinetti

Fütürizm akımının kurucusu ve lideri yazar Filippo Tommaso Marinetti, 1876-1944 yılları arasında yaşadı ve ilk fütürist manifestoyu (Manifesto Tecnico della Letterature Futuristica) 1909 yılında yayınladı. Bu manifestoda fütürizmi dünyaya tanıtmakta ve fütürizmin geleneksel sanata; güzele ve uyguna karşı olduğunu anlatmakta idi fakat bu başka bir yazı konusu. İnceleyeceğimiz konu ise Marinetti’nin fikirlerinin bir uzantısı, bu fikirlerin tüm hayatına yayıldığının bir kanıtı olan fütürist mutfağı.

Marinetti, 1932 yılında ilk fütürist yemek kitabı olan “Fütürist Yemek Kitabı”nı (La Cucina Futurista) yayınladı. Tuhaf malzemeler ve akıl almaz kombinasyonlar içeren bu fütürist tariflerle, makarna odaklı geleneksel İtalyan mutfağından çıkan ağır yemeklerin kişide “uyuşukluğa”, “kötümserliğe”, “pasifliğe” ve “unutkanlığa” sebep olduğunu iddia eden Marinetti, bu “diyetin” bir an önce bırakılması gerektiğini savunuyordu.

Fütürist Yemek KitabıSophia Loren -Melekler cennette sadece domates soslu makarna yiyorlar!- kampanyasındaMarinetti, makarna yerken yakalandığında!

Dönemin medyasında fırtına gibi esen bu fikirler kısa sürede küçük-büyük her ev, her restoran masasında derin ve nitelikli sohbetlere yol açtı;”Marinetti’nin yalanları ve makarnanın yararları…” Napoli (Büyük Şehir) Belediye Başkanı “Vermicelli al Pomodoro / Domates soslu Spagetti”‘yi “meleklerin yemeği” olarak ilan etti. Marinetti’nin cevabı kısa ve öz oldu; “Eğer öyle ise, cennetin sıkıcılığını gidermek için olmalı!

Makarnanın sıkıcılığına karşı Marinetti’nin tarifleri ise herkesi şaşkına çevirmişti. Kişinin duygusal dünyasını harekete geçirmeyi hedefleyen tariflerde çiçekler, egzotik meyveler, kahve, kumkuat, rezene, zeytin, çiğ yumurta, (2 diş :P) karanfil gibi malzemeler kullanılıyor, yemek yeme ritüelinin bütünlüğü, yemek odasına sıkılan parfümler, kadifeden ya da ipekten masa örtüleriyle, peçetelerle tamamlanıyordu. Ve tabii müzik olarak klasik eserler. Tuzlu yiyeceklere şeker katılıyor, acı ve ekşi tatlara duyulan özlem ananaslı sardalya, (koz) helvalı sucuuğa kolonya ve kahve ile pişirilmiş salam gibi kombinasyonlarla gideriliyordu. İçeceklerin ise “afrodizyak” etkili olmasına özen gösteriliyor; ananas suyu, yumurta, kakao, havyar, kırmızı biber, karanfil, hint cevizi gibi “dinamikleştiren” malzemeler içermesine dikkat ediliyordu.

Marinetti’nin tariflerine sıcak bakan tek grup dönemin faşistleri oldu. Yerel pirinç tüketimini arttırmak isteyen faşistler makarna yiyen askerlerin “kahraman” olamayacaklarını iddia edip Marinetti’ye destek verdiler fakat İtalyanların makarnaya olan aşkını her iki taraf da azaltamadı.

Fütürist tariflere örnekler:

Aerofood: Fütürist mutfağın imzası. Zeytin halkaları, rezene ve kumkuat. Yemekler sol elle yenirken sağ elde kadife ya da ipek kumaş parçaları tutuluyor. Tercihen bir uçak pervanesi masadakilere hafifçe (!) serinletirken atik garsonlar odayı karanfil parfümüyle spreyliyorlar. Müzik tabii ki bir Wagner operetinden. “Muhteşem sonuçlar! Test edin ve siz de görün…” diyor Marinetti.

Taste Buds Take Off: Gül yapraklarıyla süslenmiş, et suyuna şampanya ve grappa. Marinetti’nin yorumuyla; “Lirik bir et suyu şaheseri!

Italian Breasts in the Sunshine: Badem ezmesinin ortasına taze bir çilek ve üzerine serpilmiş acı biber.

Chicken Fiat: İçinde demir misketlerle pişirilmiş bir bütün tavuk. Servis ederken üzerine krema.

Beautiful Nude Food Portrait: Kristal bir kase içine taze süt ve kaynatılmış horoz eti. Üstüne menekşe yaprakları. ✪