Herman Melville’in 1851 tarihli romanı Moby Dick, yapıtta kullanılan dil, semboller, tasvirler, karakterlerin kurulması gibi sebeblerle, modern romanın öncüsü sayılabilir. Hala okumamış olan varsa, hayatındaki o büyük boşluğu farketmesini umarak, kitabın 1930 baskısındaki illüstrasyonların peşine düşelim.
İlk baskısı 1851 yılında yapılan kitap, tarihe geçmiş olan giriş cümlesiyle (Call me Ishmael) dikkat çeker. Melville, o dönemde gerçekleşen balina saldırıları dışında, asıl olarak, 1838 yılında Şili açıklarında öldürülen ve şu ana kadar tarihteki tek beyaz balina olan albino [Mocha Dick]‘ten etkilenmiştir.
Kitap, ertesi yıl yayınlanan Tom Amca’nın Kulübesi’nin gölgesinde kalmıştır. Tom Amca’nın Kulübesi, Amerika’da 19. yy’da İncil’den sonra en çok satılan ve okunan kitap olmuştur. Melville’in ölümüyle yeniden basılan Moby Dick sadece New York yeraltı edebiyatı camiasından ilgi görmüştür.
Moby Dick’e tekrar hayat veren ise, ressam Rockwell Kent olmuştur. 1930 yılında Kent’in illüstrasyonlarıyla yeniden basılan kitap hemen tükenmişti. O yıldan itibaren, ABD’de hemen her Moby Dick basımı Kent’in illüstrasyonlarıyla yayınlanmıştır.
Bizde ciddi(!) edebiyat yayınlayanlar illüstrasyonlara çok sıcak bakmaz. Oysa Moby Dick, araya giren dünya savaşıyla kendi dilinde unutulmuşken, ingilizce edebiyatta 78 yıldır bu kitabın anıldığı hemen her yazıda, illüstrasyonlarından da bahsediliyor. ✪
