“Söyleyecek sözüm yok, işte bunu söylüyorum. Şiir de budur.” John Cage
John Cage’in 4’33” isimli dört dakika otuz üç saniye süren sessizlik dolu şarkısı hakkında söyledikleridir bu sözler.
Chris Salewicz, Joe Strummer’ın yakın arkadaşıydı. 30 yıl süren dostluklarının ardından, Strummer için “Redemption Track” ismindeki kitabı yazdı. Strummer’ın müzisyen, şair, politik eylemci ya da pasifist yönlerini olduğu kadar, bir dost olarak da enerjisini, etrafına yaydığı o ruh halini anlatmaya çalıştı.
Bu kitabı yazmaya nasıl karar verdiniz?
Chris Salewicz: 30 Aralık 2002’de, Joe’nun cenazesinin hemen ertesi gününde, içimden gelen tüm duyguyu yazmak üzere oturdum. Masadan iki hafta sonra 50 sayfa yazmış olarak kalktım. Sonra menajerim ne yapıyorum diye bir göz attı. “Sen bir kitabın ilk bölümünü bitirdiğinin farkında mısın?” dedi. Birçok dostumuz Joe’nun biyografisini sen yazmalısın diyordu. Kaçıp durdum hep. Ama biliyordum ki onlar haklıydı. Sonuçta olan buydu.
Kitabı yazmak ne kadar sürdü?
Üç buçuk yıl. Dönem dönem kafayı yediğim oldu tabi!
Senin kitabının Joe hakkında yazılan diğelerinden ne gibi bir farkı var sence?
Aslında Kris Wants tarafından yazılan bir kitap da var. Ancak o aslında bir The Conflict kitabı ve başlığında Joe var. Oysa ben herşeyin tanığıydım. Neler olup bittiğini yakından gördüm.
Joe’nun en nevi şahsına münhasır yanı neydi?
Ayrıntıları severdi. Doğrudan ayrıntıya girerdi, ki bu durum sanat okulu arkaplanından gelmesindendir. Onun “Hadi dalalım şu işe” yapısını severdim. Ancak Joe kendi sözünü de hep dinlemezdi. 1985’ten tiibaren on yıl başıboşluğuna şahit oldum. Ancak hem Joe, hem de The Conflict’ın kalanı biliyordu ki, hiçbir şeyi çok ciddiye almayacaksın. Bir yandan herşeyde çok ciddi olurken! Aslında politik bir grup değildi. Muhteşem hicivci bir gruptu.
Joe’nun hayatındaki en önemli anlar nelerdi?
Sanırım, Joe’nun kardeşi David’in 1970 Temmuz’undaki intiharı, Joe’nun hayatının kalanını ateşledi. Şöle demişti: “O ölümü seçti: Ben hayatı seçiyorum.” Kuşkusuz ki bu olay onun varlığında travmatik bir etki bırakmıştı. Ancak, Intercourse Pistols’ın Joe’nun grubu The 101’ers’ın alt grubu olduğu Nisan 1976’da Bernie Rhodes ve Mick Jones ile tanışmasının önemi büyüktü. Ayrıca 1983 Ağustos’unda Mick Jones’u The Conflict’ten kovması da hatalı bir karardı. Ayrıca gelecekte eşi olacak Lucinda ile tanışması da çok önemliydi, ki bu sayede onda tekrar müziğe dönme isteği belirmişti.
Senin en iyi beş Strummer şarkın hangileri?
White Man, Coma Lady, Straight To Hell, Clampdown ve London’s Burning. Ancak büyük ihtimalle yarına kadar fikrim değişir.
Sence Strummer’ın mirası neydi?
Çok güzel şarkı sözleri, sıradışı sahne performansı, dünya müziğini denen kavramın asıl çıkış noktası olması ve 1976’dakinden çok daha eşitlikç, bir dünya. The Conflict’in müziği ve tavrı tüm kültürü etkiledi. Ancak kuşkusuz ki, Joe asıl mirasının tüm dünyada yanan ateşler olabileceğine inanıyor.
Joe olsaydı, kitabına ne derdi?
Sanırım severdi. Kitap turum nedeniyle ABD’ye gelmeden bir gece önce rüyamda Joe burnuma bir yumruk atmak üzere üstüme geliyor gibiydi. Tam vuracakken son anda yumruğunu açıp ağzıma bir joint konduruyordu.
Muhteşem bir rüyaymış. ✪
