İngiltere’den Sevgilerle, İsmail Saray sanatçının 20 yıldan uzun bir süredir Türkiye’deki ilk sergisi.
Bugüne dek birkaç metin dışında, İsmail Saray üzerine ne bir kitap ne de bir sergi kataloğu yayımlandı. Saray’ın eşi ve yaşam boyu ortağı Jenni Boswell-Jones ile çıkardığı AND Journal of Art and Art Education (1984-1993) dergisi, hiçbir tarihsel incelemeye konu olmadı.
SALT son iki yıldır, 1970’ler ile 1980’lerin başlarında Türkiye kültür ve sanat ortamında belirleyici bir konuma sahip olan ve zamanının ötesinde bir üretim yapan Saray’ın yaşamı ve pratiği üzerine kapsamlı bir araştırma yürütüyor. İngiltere’den Sevgilerle, İsmail Saray yoğun bir arşivleme süreci ve sanatçıyla derinlikli bir iş birliğine dayalı bu araştırma sonucunda hazırlandı.
Uzun vadeli tasarlanan proje, Saray’ın tüm arşivinin toplanıp koruma altına alınması ve sanatçı arkadaşlarının sakladığı işlerinin gün yüzüne çıkarılmasıyla başladı. SALT, sanatçının iş birliğiyle birtakım işlerini arşivsel malzemeyi baz alarak yeniden üretti ve pratiğiyle ilişkili materyallerin detaylı bir arşivini oluşturdu. Gelecekteki araştırmalara da yardımcı olabilecek bir sözlü tarih çalışması bağlamında, Saray’ın birlikte üretim yaptığı kişilerin yanı sıra, arkadaşları ve öğrencileriyle söyleşiler gerçekleştirildi.
Araştırmanın ilk aşamasının sunulacağı, sanatçının 20 yıldan uzun bir süredir Türkiye’deki ilk sergisi olan İngiltere’den Sevgilerle, İsmail Saray SALT Galata’nın farklı katlarına yayılacak. Kat -1’deki ana sergi mekânında Saray’ın eskizleri, katıldığı sergileri belgeleyen fotoğraf ve videolar, yazışmalar, yurt dışında sergilenen işlerinden parçalar ve sanatçının 1970’lerin başlarında ürettiği 8mm filmler ile bu sergi için öğrencilik dönemindeki işlerinden yaptığı alıntılar yer alacak. İkinci ve üçüncü katlarda Saray’ın 1980’lerden orijinal işleri; Açık Arşiv’de İngiltere’de gerçekleştirdiği isimsiz bir enstalasyonun yeniden kurulumu (1970); birinci katta da otoportrelerinden oluşan ve bu sergi için yeniden basılan 1972 tarihli Envoy [Elçi] fotoğraf serisi sergilenecek. Aynı kattaki okuma odası, Saray’ın katıldığı sergilerin afişleri, tıpkıbasım sanatçı kitapları ve hakkında yayımlanmış gazete haberlerinin bir derlemesini içerecek. Saray’ın 2010’da Londra’da düzenlenen From Floor to Sky sergisi için ürettiği en yakın tarihli işleri de, belgesel malzeme eşliğinde SALT Araştırma’da sunulacak.
İngiltere’den Sevgilerle, İsmail Saray kapsamında ayrıca bir sesli rehber hazırlandı. Saray’ın seslendirdiği bu rehber, arşivin kör noktalarına sanatçının anlatımıyla ışık tutuyor.
Sergi adını, sanatçının Atatürk Kültür Merkezi’nde düzenlenen 8 Sanatçı 8 İş: B Sergisi’ndeki (1990-1991) İngiltere’den Sevgilerle işinden alıyor. Sanatçı tarafından imzalanmış bir mektuba işaret eden bu ad, Saray’ın sanatsal üretimindeki “uzakta olma” hissi ile mesafeye atıfta bulunuyor; serginin çıkış noktasını oluşturan arşiv malzemesinin, özellikle de yazışmalarının altını çiziyor.
Tamamı dijitalleştirilmiş olan İsmail Saray Arşivi sergiyle eş zamanlı olarak SALT Araştırma’da erişime açılırken, sergiyi takiben sanatçı üzerine bir e-yayın da hazırlanacak.
İngiltere’den Sevgilerle, İsmail Saray 18 Kasım 2014-10 Ocak 2015 tarihlerinde ise SALT Ulus’ta sergilenecek.
Bu proje SALT Araştırma ve Programlar’dan Duygu Demir ve Sezin Romi tarafından, Özge Karagöz ile Ayşe Köklü’nün asistanlığında gerçekleştildi. Serginin grafik tasarımını, Saray’la Sanat Tanım Topluluğu sergilerinde beraber yer alan Ahmet Öktem üstlendi. ✪
