Joan Baez, uzun zamandır ertelediği Japonya turnesine 1967 yılının Ocak ayında çıktı. Toplam dokuz konser vereceği turneye giderken yanında Menejeri Manny, dostu İra, Susan ( İra’nın eşi) kız kardeşi Mimi, ve bir Dylan turnesinde tanıştığı o zaman ki sevgilisi Paul vardı. Bavulunda ise; beyaz, koyu mavi, açık mavi ve gri renkte dört elbise duruyordu. Yolculuk boyunca yanındaki Japonca sözlükten “Merhaba”, “Nasılsınız?”, ” İyi akşamlar”, “Tuvalete gitmek istiyorum” gibi, günlük hayatta işine yarayacağını düşündüğü kelimleri öğrenmeye çalışyordu.
İlk konserini Tokyo’da verdi Joan Baez. Dinleyiciler oldukçe heyecanlı ve cömerttiler. Joan, eğilerek dinleyicelere selam veriyor, onlar da armağanlarını sahnenin önüne koyuyorlardı. Her şey güzel görünüyordu ancak yolunda gitmeyen bir şeyler vardı sanki. Joan Baez derdini tam olarak anlatamıyordu dinleyicilerine. Onlarla istediği iletişimi bir türlü kuramadığını düşünüyordu. Yaptığı espirilere dinleyiciler tepkisiz kalıyor, Vietnam savaşını finanse etmemek için vergi vermediğini söylediğinde ise salonda küçük gülüşmeler duyuluyordu. Tercümanları olan Deko-san ve Takasaki’nin yeterince iyi çeviri yapmadığı düşünüyordu.
O üçüncü konserde, Takasaki sahneye çıkıp dinleyicelere uzun uzun bir şeyler anlattınca, Joan Baez diğer tercümanı Deko-san’a dönüp onun ne söylediğini sorar. Deko-san, Takasaki’nin dinleyicilere sigara içmemeleri ve buna benzer şeyler söylediğini söyler. Oysa Takasaki bambaşka şeyler söylüyordu:
“Bu kızın çok güzel bir sesi var, onu dinlemelisiniz ama savunduğu politikya gelince o ne dediğiniz bilmezin biri. Çok genç değil. Onun söylediklerine aldırmayın.” diyordu. Joan Baez’in Vietnam savaşını finanse etmemek için vergi vermiyorum sözlerini ise; “Amerika’da vergiler çok pahalı…” diye çeviryordu dinleyicilere. Jaon Baez, Osaka’da tanıştığı ve sonradan tercümanı olan Tsurumi’den öğrenir gerçekleri ve 1 Şubat günü de Japonya’dan ayrılıp Hawai’ye gider.
Takasaki her şeyi anlatıyor…
21 Şubat 1967 günü The New York Times gazetesinin sayfalarında, kendisini CIA örgütünden Harry Cooper adıyla tanıtan bir Amerikalı’nın Japon tercüman Takasaki’ye Bayan Baez’in Vietman, Nagasaki’ye atılan bomba hakkında söylediklerini tercüme ederken sözlerini zararsız bir şekilde çevirmesi için talimat verdiği yazılıydı. Bu iddaları öne süren kişi ise Takasaki’nin ta kendisiydi.
Takasaki, Tokya gazetlerinden Asahi Shimbun gazetesine ise; Harry Cooper tarafından baskı gördüğünü, her yıl, iki ay ABD’de çalıştığını, Harry Cooper’ın isteklerini yerine getirmediği taktirde bir daha Amerika’ya gidemeyeceğini, iş hayatında çeşitli sorunlar yaşayacağını, Japonya’da genel seçimler olduğunu için Baez’in politik görüşlerini tercüme etmesi konusunda dikkat etmesi için Harry Coopper’ın kendisine talimatlar verdiğini söyledi.
Harry Cooper, Takasaki’ye yardımları için teşekkür edip edip gitmeden birkaç gün önce Tokyo’daki Amerikan elçiliği, Takasaki isimli biriyle hiçbir şekilde bağlantı kurulmadığını, elçilikilerinde Harry Cooper adında bir görevlinin bulunmadığını açıklamıştı bile.
*Kaynak: Joan Baez / Yürekten Kopup Gelen Ses ✪