Halil Turhanlı, 8 Şubat tarihli Birgün gazetesinde “Durumcular, anarşistler ve punk” başlıklı, -bize göre- çok önemli bir yazı yayımladı. 1970’lerin sonunda Amsterdam’da ev işgalciliği hareketinden doğan, provolar’ın mirasını sahiplenen, Durumcular’ın geleneğini sürdüren ve punk ruhuna sadık kalan bir topluluk olan The Ex hakkında bu yazının orjinalini [buradan] okuyabiliriz.
Grubun 1936 Spanish Revolution albümlerinin bookletinde, Mart 1937 tarihli bir İspanyol anarşist gazetesi Nosotros’tan alıntı var, şöyle diyor: “Hiçbir şey istemiyorum ve düzen, sıralama ya da emir de istemiyorum. Olduğum gibiyim. Okumayı hapiste öğrenmiş bir köylüyüm, acıyı ve ölümü yanıbaşında hissetmişim, ne olduğunun farkında olmadan aslında anarşistmişim. Şimdi bugün, biliyorum. Özgürleşmek için katledildiğim düne göre, her zamankinden daha fazla anarşistim.”
Özellikle, Birgün’de Halil Turhanlı’nın yazısında da belirtilen “Dere geliyor dere” yorumunun yer aldığı, avangard çellocu Tom Cora ile The Ex’in ortak çalışması “And The Weatherman Shrug Their Shoulders” ilginç bir yaylılar-punk birlikteliği şeklinde dikkat çekiyor. Grubun ayrıca, 1936 Spanish Revolution isimli EP’si ile, 2010 albümleri Catch My Shoe’dan birer şarkıyı da dinleyebilir, çok bilinmeyen grupların en sağlamlarından olan, 70’lerin sonundan itibaren avangard, jazz, punk çizgisinde salınıp her daim devrime ve anarşiye selam çakan çok yönlü grubun dünyası hakkında fikir edinebilirsiniz. Gerisi aşağıda, artık ayarsınız ya da aymazsınız, orasını bilemeyiz.
The Ex – 1936, The Spanish revolution – 1986
Grubun en değerli albümlerinden “1936, The Spanish Revolution”, grubun 1979 yılında kuruluşu sonrasında punk’tan Macar, Türk, Afrika ezgilerine yönelen, Sonic Youth, avangard müzisyenler ya da Chumbawamba ile çalışmalarına evrilen post punk/no wave deneysel çalışmalarının arasında bizim için ayrı yere sahip.
Anarşistler için büyük önem taşıyan ve kısa ömürlü olan (1936-39) İspanyol Devrimi şarkılarına yer veren plak 144 sayfalık bir kitapla birlikte yayımlanmış. Kitap, İspanya İç Savaşı sırasında anarşistlerin en önemli iki örgütlenmesi olan CNT [Ulusal İşçi Konfederasyonu] ve FAI [İberya Anarşist Federasyonu] üzerine odaklanmış.
Albüme eşlik eden bu kitapta The Ex açıklıkla, görüşlerinin tarafsız tarihçilik üzerinden değil, tamamen subjektif ve anarşist bakış açısına göre şekillendiğini belirtip ekliyor: “Bize göre İspanyol Devrimi sıradan ya da tesadüf değildi. Tarihin sayfalarında yerini almış herhangi bir olay değil. Aslında şu anda bizim yapmaya çalıştığımıza benzer bir deneyimdi: Bu boktan sistemden kurtulmaya çalışmaktı…” Son sözleri de manidar: “Anarşist bir toplum anlayışını pratiğe dökmek kesinlikle olasıdır…”
Grubun, 1936 deneyiminden 50 yıl sonra çıkardığı albümde, modern Batı toplumunun tam da öbeğinde dillendirdiği fikirler ve grubun genel tavrı, müzisyenlerin de, sanatın ve hayatın politik eğilimlerle toplum içinde yer alma çabalarına örnek olarak gösterilebilir.
Sözü yine İspanyol anarşist gazetesi Nosotros’a bırakırsak: “Gerçeklik ve hayal etmek farklı şeylerdir. Hayal etmek güzeldir, olağanüstüdür. Çünkü düşler neredeyse her zaman yaşanacakların öngörüsüdür. Ancak en olağanüstü olan, yaşamı güzel kılmaktır, yaşamı güzelliğe göre şekillendirebilmektir.”
Booklet görselleri ✪