[Jean-Luc Godard] Bir Artı Bir

15 Nisan 1970’de Jean-Luc Godard on gün sürecek üniversiteler turuna katılmak ve See You at Mao (British Sounds) gösterimini yapmak üzere New York’a gelir. British Sounds, önceki bahar İngiltere’de çekilmiştir. Godard’ın Mayıs 1968’de kurulmuş Dziga-Vertov Grubu’yla yaptığı Pravda da yakında gösterime girecektir. Her iki film de yaklaşık bir saat sürüyor, ilki İngiltere’de ikincisi Çekoslovakya’da yerleşik siyasi yapılara karşı alternatif yaklaşımları inceliyor. Dziga-Vertov Grubu, Godard’a göre estetik yönü öne çıkaran, her filmi bir öncekinin devamı ve sonrakinin öncülü olan, sinemada sürekliliğin altını çizen kültürel ve ideolojik bir deneyim ekibi. Öğrencilere, Godard’ın gelecek filminin Karl Marx’ın kitabından uyarlanacak 18.Brumaire’in olacağı söyleniyor. Napolyon döneminin kurgusal geçmişinde çağdaş (1968-1970) dönemin çelişkileri irdelenmeye çalışılacak. Öte yandan One Plus One / Bir Artı Bir ingilizcede ilk filmi olacak, başrolde the Rolling Stones var. Filmin bir başka özelliği, prodüktörün ve yönetmenin film versiyonlarının eş zamanlı gösterime girmesi. Haftanın günleri bölüşülüyor: Her pazartesi, çarşamba, cuma ve pazar yönetmen versiyonu, salı, perşembe ve cumartesi prodüktör versiyonu…

Sinema ekranının ticareti kamuya temas edince, işler planlandığı şekilde ilerlemeyecektir. Bir Artı Bir’in sinema tarihine kazınan anı, Jean-Luc Godard’ın I. Quarrier’in suratına yumruk atmasıdır, evet. Sebep Bir Artı Bir’in sonunun değiştirilmiş olması denir. Asıl sorun, filmin gösteriminin planlanan eş gösterim yerine sadece prodüktör çekimiyle sinemada yer almasıdır. Godard, gösterimi yapılan sinemaya cebinde sağlam miktarın yazılı olduğu bir çekle girer ve Quarrier filmi sunarken sahneye fırlar, izleyiciden paralarını geri talep etmelerini, şu an gösterimi gerçekleştirenler gibi “burjuva faşistler” yerine Eldridge Cleaver Fonu’na hibe etmelerini ister.

İsim değiştirmenin Godard için anlamı şu nedenle önemlidir: Bir Artı Bir 1968 Mayıs’ında Sorbonne’da öğrencilerin duvarlara yazdığı slogandır ve prodüktörlerin Sympathy for the Satan seçiminin yanında, devrimci yaratım ve yıkım kavramlarına daha yakın olduğundan Godard tarafından özellikle seçilmiştir. Duvarlara fırça ve boya ile “Cinemarxist, Democracy, Mao…” yazılırken, eş zamanlı bir yapım/yıkım filmi akacaktır. Akacak boya kana karışmayacaktır. Rolling Stones elemanı B. Jones tutuklanır, Paris’te öğrenciler polise karşı sokaklardadır, Teksaslı bir Nazi, Demokrasi isimli bir kız ve siyah bir militan arasındaki aşk hikayesi kargaşanın paralelinde ilerleyecektir. Filmin ham hali, Godard versiyonu, Rolling Stones kayıt aşaması, Kara Panterler, grafiti ve Marksizm ile yürüyor. Yürüyor. Yürüyor. Bir Godardhisseden dostumuzun dediği gibi, “Yürümek düşünmektir.”