14 Şubat Olayı: Bar Maldoror’a düzenlenen baskın

Ayşe Güngör, gerçeküstücülerin ilginç bir baskın hikayesini hatırlatıyor. Yaşasın sokaklara, pavyonlara adanmış sanat!
Kasım '12

“André Breton, İkinci Sürrealist Manifesto’da Sürrealist grubun üyelerinden biri olan, şair Desnos’dan pek hoş biçimde bahsetmez; onun sarhoş sohbetlerinden ve alkolikliğinden söz edip, bunun oldukça rahatsızlık verici olduğunu söyler. Sürrealizm’in ilk yıllarında, yakın birer dost olan Desnos ve Breton’un, 1920’lerin ortalarına doğru arası açılmaya başlar çünkü Desnos, Breton’un despot tavırlarını hissetmiş ve bu durumdan rahatsız olmaya başlamıştır. Aynı zamanda, Breton’un, ona ve Soupault gibi şairlere karşı anlayışlı olmadığını düşünmektedir. Desnos bir vakte kadar  Sürrealist gruba dahil olmaktan hoşnut olsa da, kendisini ifade etme özgürlüğüne ve şiirsel gelişimine verdiği önem sebebiyle, Sürrealist gruptan ayrılmayı tercih eder.

Ve tam da o vakitler, Montparnasse’ta, Bar Maldoror isimli bir gece kulübü açılır. Barın ismini Lautreamont’un anti kahramanı olan Maldoror’dan alması, Desnos’nun önerisi üzerine olmuştur. Breton’un o dönemde rahatsızlık duyduğu Desnos’ya olan nefreti, bu olaydan sonra iyice artar ve bara bu ismin verilmesini, alçakça, manasız ve son derece rezilce bulduğunu belirtir. Hayranlık duydukları, Comte de Lautréamont’un tek eserinin isminin bu şekilde kirletilmesinden son derece rahatsız olduğunu da ekler.

“14 Şubat Baskını”

André Breton, bu duruma karşılık vermek amacıyla bara bir saldırı düzenlemeye karar verir. Bir gece yarısı, René Char, Breton, Aragon, Elsa, Tanguy, Thirion ve Eluard’dan oluşan grup, barı işgal ederler. O esnada, Romanya prensesi için bir yemeğin düzenlendiği barda, bir anda sandalyeler, masalar havada uçuşmaya başlar. Breton bu sırada orada bulunan insanlara, “Biz Lautréamont Kontu’nun konuklarıyız!” diye seslenir. Baskın sırasında, aralarında tek yaralanan kişi René Char olmuştur. Ve sonrasında gece karakolda noktalanır. Böylece bu olay da, Sürrealizm’in tarihinde yerini almış olur.


Kaynaklar: Robert Desnos, Surrealism and the Marvelous in the Everyday Life, Conley, Katharine, 2003, University of Nebraska

The Revolution of the Mind: The Life of André Breton, Polizzotti, Mark, 2009, Commonwealth Books ✪

Önceki

Mahkumlarını arayan hapishaneler ülkesi

Sonraki

Flaneur Comics sunar: Cash – Bir efsane ve Gibrat